Dù cà phê đã bắt đầu vào mùa thu hoạch, nhưng hàng trăm công nhân Công ty Cà phê Đắk Đoa (Vinacafe) vẫn chưa dám thu hoạch vì thông báo “giải quyết chế độ lao động theo quy định của pháp luật lao động”, của ông giám đốc công ty.
Không nghe thì… nghỉ!
Như Dân trí đưa tin, sau khi Công ty Cà phê Đắk Đoa đơn phương đưa ra phương án giao – nhận khoán sản xuất cà phê giai đoạn 2011-2015, trước phản ứng của hàng trăm công nhân về phương án giao khoán “nửa cứng, nửa mềm” này từ giữa tháng 9 năm 2011 đến nay. Ngày 23/10/2011, ông Lê Ngọc Ánh, Giám đốc Công ty cà phê Đăk Đoa ra thông báo 185/Cty-GĐ/TB đẩy người lao động đứng giữa 2 lựa chọn: chấp thuận phương án giao khoán mới, hoặc cũ với sản khoán là 11,3 tấn/ha hay chấp nhận… mất việc.
Thời gian qua, hơn 300 công nhân Công ty cà phê Đăk Đoa tập trung phản đối phương án giao khoán mới của Công ty cà phê Đăk Đoa. Họ cho rằng, Công ty đã vi phạm Nghị định 135 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 102 của Bộ NN&PTNT đã ban hành. Khi trong quá trình xây dựng phương án này, công ty không bàn bạc cùng người lao động khiến công nhân không hề hay biết, nội dung của phương án giao khoán đã bóp nghẹt quyền và lợi ích của công nhân, đẩy công nhân vào đường cùng. Đã nhiều ngày họ “húp” cháo trắng qua ngày để tập trung phản đối phương án giao khoán mới.
Trước thông báo thời hạn giải quyết hợp đồng lao động vào ngày 30/10, hàng trăm công nhân lại đến công ty xin gặp ông Ánh nhưng ông này từ chối tiếp họ
Trước tình hình trên, UBND tỉnh Gia Lai cũng đã yêu cầu Công ty Cà phê Đắk Đoa cần xây dựng một phương án mới để đảm bảo hài hòa quyền và lợi ích của công nhân. Nhưng thông báo 185/Cty-GĐ/TB của ông Lê Ngọc Ánh đã ra thông báo “khéo” về việc thực hiện công tác khoán sản xuất cà phê với nội dung: “Đến hết ngày 30/10/2011 (thời hạn qui định của Tổng Công ty), trường hợp người lao động nào không chấp nhận ký hợp đồng theo phương án khoán mới giai đoạn 2011- 2015 và cũng không thực hiện phương án giao khoán cũ giai đoạn 2009- 2010 đến hết niên vụ 2011 thì Công ty sẽ giải quyết chế độ lao động theo qui định của pháp luật lao động. Vườn cây cà phê là tài sản của nhà nước, Công ty có trách nhiệm quản lý và thu hoạch để giao nộp theo qui định của nhà nước”.
Trước thông báo trên, hàng trăm công nhân như ngồi trên đống lửa, trong ngày 30/10/2011, họ lại tập trung trước cổng công ty để xem cách giải quyết hợp đồng lao động của Giám đốc công ty như thế nào. Nhưng thêm một lần nữa, sau một ngày chờ đợi, hơn 300 công nhân đành ra về khi ông Giám đốc Lê Ngọc Ánh từ chối tiếp công nhân.
Hàng trăm công nhân bất lực kêu cứu lên cơ quan chức năng có thẩm quyền cao hơn.
“Chúng tôi đã sống ở đây hàng chục năm, có gia đình đã sống ở đây cả 3 đến 4 thế hệ từ thời kháng chiến chống Mỹ. Mồ hôi, xương máu của cha ông chúng tôi và ngay cả chúng tôi đã đổ xuống đây để đánh đuổi giặc cướp nước, chống lại phun rô để bảo vệ hòa bình cho mảnh đất này. Khi thời bình, chính hàng trăm công nhân chúng tôi đã ghóp phần xây dựng đất nước, hàng trăm ha cà phê mà Công ty Cà phê Đắk Đoa đang lãnh đạo bây giờ cũng là do bàn tay chúng tôi trồng nên, chăm bón và nuôi dưỡng nó đến ngày hôm nay.
Chúng tôi sống cũng nhờ cây cà, nhờ làm thuê, cuốc mướn. Vậy mà bây giờ công ty lại đối xử như vậy với chúng tôi, họ xem chúng tôi không ra gì, đẩy chúng tôi vào đường cùng. Họ ra thông báo như vậy, lại không gặp chúng tôi có phải họ đang âm thầm giải quyết hợp đồng đẩy chúng tôi vào con đường thất nghiệp hay không? Thất nghiệp đồng nghĩa với hàng trăm con em ở đây sẽ thất học, gia cảnh khốn khó… chúng tôi đau xót quá rồi”, công nhân Nguyễn Hữu Vững chua xót.
Nhiều người dân rơi vào cảnh bần cùng.
Gắn bó với công ty từ những ngày cây cà phê mới ươm trồng, cho đến nay toàn công ty có khoảng hơn 300 công nhân, nhưng đã có đến hàng chục công nhân phải bỏ việc vì năng suất thực thu quá thấp, không đủ sản lượng nộp cho công ty nên nhiều năm qua họ mang nợ kéo dài.
Công ty Cà phê Đăk Đoa không những không thay đổi phương án giao khoán mà còn báo cáo sai sự thật với đoàn thanh tra do Sở NN&PTNT dẫn đầu đến làm việc. Trong khi với năng suất bấp bênh, sâu bệnh đang hoành hành trên hàng chục ha cà phê kinh doanh đặc biệt là tại đội sản xuất số 2, đội sản xuất số 4… số lượng công nhân hiện đang nợ khoán của doanh nghiệp hiện đang là 157 người với sản lượng nợ khoán hơn 500 tấn cà phê tươi. Ban giám đốc Công ty lại báo với Sở NN&PTNT tỉnh Gia Lai, toàn công ty chỉ có… 12 người nợ khoán. Năng suất, sản lượng cà phê cao ngất ngưỡng ở khoảng… 14 tấn/ha!
Một công nhân nghèo khổ, lại nợ nần sản lượng cà phê với công ty Cà phê Đắk Đoa đang trình bày với PV.
Những báo cáo không đúng sự thật của Công ty cà phê Đăk Đoa được Sở NN&PTNT tỉnh Gia Lai truyền đạt lên UBND tỉnh khiến sự việc càng thêm rối ren.
Trao đổi với chúng tôi, một cán bộ Sở NN&PTNT cho rằng: “Chúng tôi mới chỉ làm việc với công ty, nghe công ty báo cáo như thế nào thì chúng tôi báo cáo như thế ấy. Chúng tôi mới làm việc với công ty chứ chưa làm việc với công nhân”.
“Báo cáo cuối năm 2010, toàn công ty có hơn 300 công nhân nhưng nợ khoán lên tới 157 người, với hơn 500 tấn cà phê tươi. Có người năm này nợ chồng sang năm kia, riêng gia đình tôi nợ từ năm 2005 đến nay là hơn 3 tấn nhưng vẫn chưa trả được. Nếu theo phương án khoán mới thì chúng tôi chết mất, một mình tôi nuôi hai đứa con ăn học, không kí vào phương án khoán mới thì tôi thất nghiệp, con thất học còn nếu kí thì gia đình tôi sẽ nợ truyền đời…”, công nhân Đỗ Thị Biển buồn bã.
Trước đó, làm việc với PV Dân trí, một cán bộ của UBND tỉnh Gia Lai thẳng thắn nói: Công ty Cà phê Đắk Đoa thuộc quản lý của Tổng Công ty Cà phê Việt Nam, chứ không phải thuộc quản lý của tỉnh Gia Lai. Nếu đây là công ty thuộc quản lý của tỉnh, mà để xảy ra tình trạng công nhân tập trung phản đối như vậy thì tỉnh đã ra văn bản đình chỉ hoạt động của công ty rồi.
Trước tình hình trên, chúng tôi đến làm việc với ông Lê Ngọc Ánh, Giám đốc Công ty cà phê Đăk Đoa nhưng liên tục bị từ chối: “Tôi không tiếp báo chí. Tôi không làm việc với bất kì báo nào nữa. Muốn làm việc thì vào trong TP.HCM làm việc với Tổng Công ty Cà phê Việt Nam”.
Phuong Uyen