Giá hạt sầu riêng tăng “chóng mặt”, chất lượng lại không ổn định khiến chi phí đầu tư sản xuất cây giống của các vườn ươm tại xã Hòa Thắng (TP. Buôn Ma Thuột) tăng cao hơn nhiều so với những năm trước.
Anh Triệu Văn Thuần – Chủ nhiệm Hợp tác xã Thương mại dịch vụ Hòa Thắng – Ea Kmát hiện đang sở hữu cơ sở sản xuất cây giống với diện tích 8.000 m2. Vụ sản xuất năm ngoái, anh ươm trồng 70.000 cây sầu riêng ghép dòng Monthong, sử dụng 3 tấn hạt giống với giá cao nhất chỉ 30.000 đồng/kg. Năm nay, với giá hạt sầu riêng luôn nằm ở mức trên 70.000 đ/kg, chi phí đầu tư cho hạt giống của anh đã tăng gần gấp 3 lần. Sau khi thu mua hạt sầu riêng từ các đầu mối trung gian, nhân công của vườn phải rửa trong nước để làm sạch và loại bỏ hạt lép, non, hỏng. Hạt được ủ trên đất từ 3 – 4 ngày, chỉ những hạt khỏe, nhú mầm khoảng 1 cm mới được chuyển vào bịch để ươm thành cây giống phục vụ việc ghép chồi.
Vườn ươm cây giống sầu riêng của anh Triệu Văn Thuần.
Anh Thuần cho biết, muốn có cây giống đạt chất lượng tốt, hạt sầu riêng phải được lấy từ những quả già, rụng và đưa vào vườn ươm trong vòng 3 – 5 ngày kể từ khi tách cơm. Vì giá hạt sầu riêng tăng quá cao nên những người thu gom đã tận dụng cả hạt sầu riêng non từ quả bị rụng sớm do mưa bão, hạt hư hỏng do tồn lưu lâu trong các túi rác để cung cấp cho vườn ươm. Mặc dù anh đã chọn lựa kỹ ngay từ khi thu mua, nhưng tỷ lệ hạt bị hư hỏng, không nảy mầm trong quá trình ươm cây vẫn lên đến khoảng 40%, gấp đôi so với những năm trước.
Để chủ động tạo nguồn cung cho chính mình, ông Nguyễn Đức Bảy – Chủ Cơ sở cây giống Đức Bảy (xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột) đã chọn cách thu mua quả sầu riêng già tận vườn, bán cho khách ăn tại chỗ rồi lấy lại hạt. Ông Bảy chia sẻ, giá thu mua quả sầu riêng già là 18.000 đồng/kg, sau khi quả chín, ông bán lại cho khách ăn tại chỗ với giá chỉ 9.000 đồng/kg. Với cách làm này, ông đã bán được 20 tấn quả và thu về hơn 1 tấn hạt đảm bảo chất lượng để ươm giống. Tuy nhiên, do giá quả sầu riêng tiếp tục bị đẩy lên cao, nguồn cung ứng cũng hạn chế nên ông đã tạm ngưng hình thức này và chuyển sang thu mua hạt từ những người chuyên thu gom. Qua trao đổi thông tin giữa các chủ vườn trong khu vực, ông được biết nhiều vườn ươm đã xảy ra tình trạng mất trộm hạt sầu riêng giống trong quá trình ươm ủ khiến ông thêm phần lo lắng và phải bố trí người trông coi thường xuyên.
Cơ sở Đức Bảy thu mua hạt sầu riêng từ các đầu mối trung gian để ươm giống.
Theo nhận định của các chủ vườn ươm tại Hòa Thắng, giá hạt sầu riêng tăng cao như hiện nay là do nguồn cung ứng sầu riêng thường (hạt to) đang giảm mạnh. Loại sầu riêng này cho năng suất thấp, giá lại rẻ hơn nhiều so với các dòng Ri 6, Monthong nên nhiều chủ vườn đã dần loại bỏ hoặc ghép chồi tái canh. Năng suất sầu riêng năm nay cũng thấp hơn do tác động của thời tiết và hiện tượng già cỗi. Trong khi đó, nhu cầu sản xuất cây sầu riêng ghép lại đang tăng trưởng nóng tại nhiều tỉnh thành Tây Nguyên và Tây Nam Bộ.
Ngoài những giống đã phổ biến lâu nay, các nhà vườn đang mở rộng một số giống mới như sầu riêng ruột đỏ hay sầu riêng Musang King có xuất xứ từ Malaysia. Cũng có nguồn thông tin cho rằng hạt sầu riêng hiện đang được xuất bán bằng đường tiểu ngạch sang Trung Quốc và Campuchia kiến cho giá hạt sầu riêng chưa thể hạ nhiệt. Mặc dù chi phí đầu vào tăng cao và đối diện với nhiều rủi ro, nhưng các chủ vườn ươm tại Hòa Thắng vẫn đang mở rộng sản xuất sầu riêng giống và kỳ vọng thị trường tiêu thụ mặt hàng này tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.
>> Hạt sầu riêng lên “cơn sốt”, đến nỗi bới cả… thùng rác lùng hạt