Ngày 26-3, trong khuôn khổ phiên họp thứ 6 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã diễn ra hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn của UBTVQH đối với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình. Phiên họp được nối cầu truyền hình với đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) của 63 tỉnh thành trên cả nước và được truyền hình trực tiếp.
Trong buổi sáng, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã trả lời chất vấn trước UBTV Quốc hội và các đại biểu Quốc hội ở địa phương qua truyền hình trực tiếp.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội
Những vấn đề các đại biểu nêu với Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến bao gồm việc tăng cường chất lượng khám chữa bệnh, giảm tải cho bệnh viện tuyến Trung ương, vấn đề nguồn lực cho ngành Y tế.
Đổi mới cơ chế tài chính
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết trong năm nay (2012), Bộ Y tế sẽ trình để Chính phủ ban hành Nghị định đổi mới cơ chế tài chính để các đơn vị sự nghiệp thuộc ngành có nguồn thu dành cho việc trang trải chi phí đầu tư khám chữa bệnh. Ngoài ra là điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo 3 yếu tố đầu vào để tăng cường chất lượng khám chữa bệnh.
Sang năm 2013, ngành Y tế hy vọng số lượng cán bộ y tế bước đầu được giải quyết khi các hình thức mới đào tạo y bác sỹ sẽ kết thúc khóa đầu tiên. Đối với việc giảm tải bệnh viện, ngành y sẽ cố gắng trong năm 2013 sẽ di dời 300- 500 giường bệnh tại bệnh viện K ra khu vực mới. Đối với bệnh viện Bạch Mai sẽ hoàn thành và đi vào sử dụng 2 tòa nhà phục vụ các chuyên khoa u bướu, hô hấp, tim mạch.
Tuy nhiên các bệnh viện trọng điểm trong thành phố Hồ Chí Minh thì vẫn còn một số vướng mắc ngoài thẩm quyền của ngành Y để thúc đẩy việc giảm tải.
Về vấn đề y đức, Bộ trưởng cho biết với sự phê phán mạnh mẽ của nhân dân, sự đổi mới chế độ, chính sách cho y bác sỹ và cuộc vận động làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh thì chắc chắn vấn đề y đức sẽ chuyển biến rõ nét. Ngoài ra, theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, công tác tuyên truyền sẽ được tăng cường để đến năm 2015 người dân sẽ có ý thức phòng bệnh hơn chữa bệnh.
Ra quy định về cách ứng xử của cả bác sĩ và người nhà bệnh nhân
Trả lời câu hỏi đại biểu Nguyễn Thành Tâm (Tây Ninh) về giải quyết những tồn tại của y đức hiện nay, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết trong y tế thì y đức liên quan đến y lý và y thuật. Nếu chuyên môn (y thuật) không có để cứu sống người bệnh thì y đức cũng không giúp gì cho việc chữa bệnh tốt.
Bộ Y tế đã ban hành nhiều văn bản quy định cách cư xử đối với bệnh nhân của cán bộ y tế, đồng thời với quy định về cách cư xử của người nhà bệnh nhân trong bệnh viện trong đó có việc không đưa phong bì, quà cáp cho bác sỹ, y tá.
Bộ trưởng Y tế cũng đề nghị cần tôn vinh những bác sỹ, y tá yêu nghề, hết lòng vì bệnh nhân để động viên họ và cũng để nêu lên những tấm gương sáng cho ngành y noi theo.
Sẽ có Đề án khắc phục quá tải bệnh viện
Quá tải bệnh viện là một nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Y tế trong sáng nay. Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) và một số đại biểu khác hỏi việc khắc phục quá tải bệnh viện, nhất là bệnh viện tuyến Trung ương.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết giải quyết khó khăn này là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Bộ Y tế trong nhiệm kỳ này. Tháng 4 tới, Bộ Y tế sẽ trình Chính phủ Đề án khắc phục quá tải bệnh viện gồm nhiều giải pháp về cơ sở vật chất, hành chính, tài chính, nhân lực.
Bộ Y tế cũng đã có đề án xây dựng bệnh viện vệ tinh cho các bệnh viện lớn với các chuyên ngành u bướu, chấn thương chỉnh hình và đề án về nghĩa vụ xã hội (luân phiên cán bộ) để giảm tải cho bệnh viện lớn.
Ngoài ra Bộ Y tế sẽ ban hành Thông tư về phân tuyến kỹ thuật quy định chuyển tuyến và nhận bệnh nhân đúng tuyến và sẽ làm nghiêm điều này. Bộ trưởng Y tế cũng lưu ý sẽ tuyên truyền rõ để người dân hiểu năng lực và vai trò bệnh viện tuyến dưới Trung ương để tránh vượt tuyến không theo quy định.
Ngoài ra để tăng cường uy tín cho bệnh viện tuyến dưới thì bệnh viện nào làm tốt sẽ được nâng hạng. Cùng với đó Nhà nước sẽ có lộ trình đầu tư cho các bệnh viện tuyến dưới để nâng cao năng lực.
Khuyến khích nguồn nhân lực ngành Y tế
Các đại biểu nêu thực trạng một số ngành học trong lĩnh vực y tế đang mất cân đối về đào tạo và nhu cầu thực tiễn và đòi hỏi giải pháp khắc phục.
Bộ trưởng Y tế cho biết trong quý II tới, Bộ sẽ trình Đề án thu hút sinh viên, bác sỹ các chuyên ngành lao, tâm thần, pháp y, y tế dự phòng. Thứ hai là sẽ có hướng cơ sở đào tạo y khoa phân khoa gì thì sinh viên sẽ theo khoa đó cùng với việc khuyến khích và ưu đãi cho sinh viên. Ngoài ra Bộ Y tế sẽ quy định trách nhiệm sinh viên y khoa ra trường phải đi khám bệnh nghĩa vụ.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng cho biết từ năm 2013, khi một số hình thức đào tạo mới (liên thông, đào tạo theo địa chỉ) hoàn thành khóa đầu tiên sẽ cung cấp một lượng y bác sỹ có chuyên môn cho bệnh viện các tuyến huyện, xã và một số lĩnh vực y tế đang thiếu nhân lực.
Liên quan đến vấn đề nhân lực, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý cho biết thêm, Bộ không hạn chế và không giao chỉ tiêu tuyển sinh mà trên cơ sở các trường y tự xác định số lượng tuyển sinh phù hợp và đề nghị lên Bộ Y tế. Thứ trưởng Trần Quang Quý cũng đề nghị với UBND các địa phương còn thiếu cơ sở đào tạo y bác sỹ có kế hoạch đầu tư cho các trường trung cấp y hiện có thành trường cao đẳng để có có nguồn nhân lực tốt hơn. Còn các trường chủ động tăng cường liên kết đào tạo theo hình thức liên thông để có đội ngũ tốt hơn.
Đánh giá về buổi trả lời chất vấn và trả lời chất vấn sáng nay, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho biết Bộ trưởng đã trả lời thẳng thắn 25 câu hỏi của các đại biểu Quốc hội. Còn 17 câu hỏi chưa trả lời sẽ được gửi đến Bộ trưởng để trả lời thông qua văn bản.
Trong phiên chất vấn buổi chiều, vấn đề nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công chức viên chức được nhiều đại biểu đặt ra đối với Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình.
Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Thái Bình cho biết Bộ Nội vụ đang xây dựng Đề án cải cách chế độ công vụ, công chức để xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ năng lực, trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển đất nước. Đây là vấn đề lớn, trọng tâm của cả nhiệm kỳ Chính phủ khóa XIII.
Để thực hiện Đề án, Bộ trưởng Nội vụ nêu 12 giải pháp, trong đó có việc tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn triển khai thực hiện Luật cán bộ công chức và Luật viên chức. Thực hiện phân công, phân cấp thẩm quyền phê duyệt, danh mục vị trí việc làm đồng thời tăng cường công tác quản lý nhà nước về vị trí việc làm và các chức danh, tiêu chuẩn của CCVC.
Đổi mới nâng cao chất lượng thi tuyển công chức theo hướng công khai, minh bạc, chất lượng, khách quan đồng thời ứng dụng CNTT vào thi tuyển. Tiến hành xây dựng cơ sở dữ liệu về cán bộ, công chức, viên chức. Thực hiện thi nâng ngạch công chức viên chức theo nguyên tắc cạnh tranh với lộ trình thích hợp.
Bộ Nội vụ đang tham mưu Chính phủ xây dựng hai Nghị định về việc phát hiện, trọng dụng, đãi ngộ người tài năng trong hoạt động công vụ và Nghị định về tiến cử người có tài năng trong hoạt động công vụ.
Bộ Nội vụ cũng quy định chế độ từ chức và hình thức văn hóa từ chức đối với cán bộ, công chức, viên chức, lãnh đạo quản lý. Về cải cách tiền lương, các đãi ngộ, tôn vinh đối với cán bộ, công chức, viên chức.
Bộ trưởng Nội vụ cho biết Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo, yêu cầu ngành phải đẩy mạnh thực hiện.
Trước chất vấn về việc đổi mới căn bản công tác tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm, Bộ trưởng Nguyễn Thái Bình cho biết, công tác tuyển dụng trước đây được thực hiện theo Pháp lệnh cán bộ công chức 1998. Từ năm 2003 đã sửa đổi, tuyển dụng căn cứ vào kiến thức chung, chuyên môn nghiệp vụ và ngoại ngữ, tin học nhằm đảm bảo tuyển dụng đầu vào đạt tiêu chuẩn.
Liên quan đến bằng cấp, trong quá trình thực tế, Bộ Nội vụ sẽ phối kết hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo để hạn chế tình trạng học giả bằng thật.
Tuyển dụng công chức, viên chức phải theo Luật
Đại biểu Trần Xuân Vinh (Quảng Nam) nhắc lại việc vừa qua mỗi địa phương tuyển dụng công chức, viên chức theo tiêu chuẩn riêng và hỏi Bộ trưởng làm gì để thống nhất, bình đẳng trong tuyển dụng?
Bộ trưởng cho biết khi có thông tin về các địa phương chỉ chọn công chức với những tiêu chuẩn khác nhau (chỉ nhận ứng viên tốt nghiệp đại học,…) Bộ Nội vụ đã phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Giáo dục và Đào tạo để giải quyết.
Trong lúc chưa có quyết định mới thì việc tuyển dụng phải theo Luật Cán bộ công chức, Luật Viên chức, không phân biệt loại hình đào tạo. Chỉ khi nào Bộ Giáo dục và Đào tạo có phân loại hình đào tạo, lúc đó mới có căn cứ xem xét.
Đối với vấn đề ngạch bậc còn chưa hợp lý, chưa khuyến khích người tài làm việc trong cơ quan Nhà nước, Bộ trưởng cho biết hiện Bộ đang tập trung xây dựng chương trình tổng thể cải cách tiền lương giai đoạn 2012-2020.
Hướng chung của chương trình trong những năm tới là đảm bảo xây dựng lộ trình đạt mức lương tối thiểu đối với khu vực doanh nghiệp, cán bộ công chức, lực lượng vũ trang, chính sách đối với bảo hiểm xã hội, chính sách với người có công. Khi đạt tới mức lương tối thiểu theo nhu cầu tối thiểu mới tính tới ngạch bậc cho phù hợp.
Chính sách cho cán bộ không chuyên trách cấp xã
Với vai trò là đội ngũ trực tiếp thực hiện nông thôn mới, quyền lợi, chính sách đãi ngộ cho cán bộ công chức cấp xã cũng được nhiều đại biểu quan tâm chất vấn.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) hỏi Nghị định 92 của Chính phủ ban hành tháng 10/2009 về bố trí CBCC cấp xã có mặt tích cực, song thực tế cán bộ không chuyên trách cũng hoạt động tương tự như cán bộ cấp xã, trình độ cũng tương đương nhưng chính sách cho đội ngũ này còn thấp (không được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc, không được hưởng chế độ ốm đau, thai sản, tử tuất)?
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thái Bình cho biết “muốn xử lý vấn đề này một cách tương đối hệ thống thì phải tiến hành đồng bộ từ Nghị quyết Đảng, Luật, Nghị định… Vừa qua Bộ Chính trị đã giao Ban cán sự Đảng Bộ Nội vụ xây dựng Đề án về chế độ chính sách với cán bộ xã phường thị trấn và đề án chính sách với cán bộ ở các nơi có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn. Trên cơ sở đó và tổng kết các nghị quyết của Đảng, Luật, Nghị định, chúng tôi sẽ tham mưu các cơ chế chính sách cho các đối tượng này phù hợp”.
Trước mắt, Bộ sẽ có Tờ trình Chính phủ trong tháng 4 tới để sửa đổi một số điều của Nghị định 92 cho phù hợp với tình hình từng địa phương về phụ cấp đối với cán bộ không chuyên trách cấp xã, phường, thị trấn.
Tổng kết về cả hai buổi chất vấn và trả lời chất, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng- chủ tọa phiên chất vấn hoan nghênh tinh thần trả lời thẳng thắn, minh bạch và trách nhiệm của các Bộ trưởng.
Tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại, bức xúc và những vấn đề đặt ra trong hai lĩnh vực trên cần tiếp tục khắc phục. Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng vào sự chuyển biến tích cực của các kế hoạch, đề án mà các Bộ trưởng đã nêu.
Đối với việc tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan liên quan có sự phối hợp tốt hơn để các phiên chất vấn đạt chất lượng cao hơn.