Với việc sắp tới sẽ có những điều kiện đối với doanh nghiệp xuất khẩu cà phê, nhiều doanh nghiệp trong ngành tỏ ra lo ngại bị loại ra khỏi thị trường, trong khi một quan chức của Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn lại cho rằng quy định như vậy để nhằm liên kết tạo sức mạnh cho doanh nghiệp.
Theo ông Đoàn Xuân Hòa – Phó cục trưởng Cục Chế biến thương mại nông lâm thủy sản và nghề muối, Bộ Nông nghiệp- Phát triển nông thôn, việc đưa ra điều kiện đối với doanh nghiệp xuất khẩu cà phê không phải là tạo ra giấy phép con mà là để giúp doanh nghiệp nhỏ liên kết với nhau nhằm tạo đối trọng với doanh nghiệp nước ngoài đang mua bán, xuất khẩu cà phê tại Việt Nam.
Nhiều doanh nghiệp trong ngành tỏ ra lo ngại bị loại ra khỏi thị trường
Ông Hòa cho rằng việc đưa ra những điều kiện này sẽ giúp ngành cà phê tập trung đầu tư vào giá trị gia tăng thay vì cứ xuất cà phê thô như hiện nay.
“Mục đích đưa ra quy định xuất khẩu cà phê có điều kiện là chọn lọc những doanh nghiệp lớn, đầu tư sâu cho chế biến, dĩ nhiên, doanh nghiệp nhỏ muốn tồn tại buộc phải liên kết với nhau. như vậy, ngành cà phê mới thay đổi về chất và lượng”, ông Hòa nói.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Viết Vinh, Tổng thư ký Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (Vicofa) tỏ ra lo ngại vì lâu nay nhiều doanh nghiệp nhỏ mua và bán cà phê cho các công ty nước ngoài có văn phòng đại diện tại Việt Nam chứ không trực tiếp xuất khẩu, và sau này, số doanh nghiệp nhỏ trong nước sẽ bán cà phê cho doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam cũng nhiều hơn vì những doanh nghiệp lớn trong nước không có đủ nguồn tài chính để mua vào.
Ngoài ra, Vicofa không loại trừ khả năng, nếu Chính phủ đưa ra những quy định khó khăn thì nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ chuyển từ hình thức xuất khẩu cà phê bằng hàng thực thành mua bán cà phê trên các sàn giao dịch hàng hóa (hàng giấy), lúc đó, mục đích tăng giá trị gia tăng cho ngành hàng cà phê có thể bị phá sản.
Do đó, Vicofa cho rằng, các cơ quan chức năng cần lường trước những điều này, bằng không quy định đưa ra nhưng không hiệu quả.
Theo ông Hòa hiện mới chỉ có công văn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn gửi Bộ Công Thương để trình Chính phủ xin đưa ra nghị định sản xuất và xuất khẩu cà phê tương tự nghị định 109 về kinh doanh xuất khẩu gạo đang được áp dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Còn thời gian ban hành nghị định xuất khẩu cà phê vẫn chưa xác định cụ thể là khi nào.