Đau đớn chuyện săn hàng hiếm để tìm vận may

Chỉ vì niềm tin mù quáng về sức mạnh thần thánh và chữa bách bệnh của ngà voi, vuốt hổ mà nhiều người đang đẩy những động vật quý hiểm này đến bờ vực tuyệt chủng. Và ngay ở Tây Nguyên, nhiều chuyên gia lo ngại, loài voi – biểu tượng huyền thoại của vùng đất này sẽ biến mất trong một tương lai không xa…

Nanh, vuốt thú dữ và vận may mơ hồ

Như các số báo trước chúng tôi đã thông tin, voi Tây Nguyên và nhiều động vật quý hiếm khác ở vùng đất này có nguy cơ tuyệt chủng vì thú chơi và sưu tầm các bộ phận từ voi, lợn rừng… Nhiều người tin rằng, khi đeo chúng trên người sẽ giúp chủ nhân gặp may mắn, thịnh vượng, tránh được tà ma, thậm chí là chữa bách bệnh.

Chính vì niềm tin mù quáng đó mà nhiều người “lắm tiền, nhiều của” quyết “săn” cho được những món đồ quý hiếm, đắt tiền từ voi, lợn rừng, hổ… để vừa làm “bùa hộ mạng”, vừa làm vật đeo trang trí. Việc này trở thành xu hướng để các thương gia giàu có kinh doanh món hàng thu được lợi nhuận béo bở…

Người ta gán ghép cho nanh, vuốt thú rừng rất nhiều “quyền năng” huyền bí như: Đạn bắn không trúng, tránh được tai họa, buôn may bán đắt, thuốc chữa bệnh nan y… (?). Người ta nói rằng, nanh vuốt thú rừng là biểu tượng cho sức mạnh thần linh của núi rừng, được thần núi, thần rừng… phù hộ, chở che. Bởi vậy, giá của chúng ngày càng được đẩy lên cao vút nhưng các tay chơi vẫn săn lùng để mua bằng mọi giá.

Mỗi một người tìm mua nanh, vuốt thú rừng đều có những mục đích và ước nguyện riêng. Với giới buôn bán, họ hi vọng đó là bùa hộ mệnh sẽ giúp mua may, bán đắt, đem đến những điều tốt lành trong kinh doanh, thăng tiến về địa vị xã hội. Với dân cờ bạc mê đá gà, chơi số đề, cá độ… họ kháo nhau rằng, đeo nanh vuốt thú rừng sẽ “đánh đâu thắng đó”. Trong khi đó, những kẻ giang hồ lại thường đeo nanh vuốt thú rừng để khẳng định đẳng cấp “anh chị”.

Hiện nay, có rất nhiều món đồ trang sức được làm từ nanh, vuốt thú dữ được bán tràn lan ngay ở Buôn Đôn. Không khó để tìm mua được một chiếc nanh lợn rừng, nanh hổ, vòng tay từ ngà voi, sừng bò rừng… Giá của từng món đồ hết sức phong phú, từ vài trăm nghìn đến hàng triệu đồng. Những món hàng “độc” được dát vàng, dát bạc và “yểm bùa” (theo lời người bán) còn được rao với giá hàng chục triệu đồng.

Cho đến nay, dù chẳng ai có thể chứng minh được “công dụng thần hiệu” của những chiếc nanh, vuốt thú rừng, nhưng vẫn có những người sẵn sàng đổ cả đống tiền để được sở hữu chúng. Lợi dụng vào lòng tin mù quáng trên, nhiều kẻ gian đã cố tình trục lợi bằng cách buôn bán hàng giả, nhiều đối tượng còn dùng móng trâu, bò ngâm tẩy hóa chất rồi đục đẽo, bào nhẵn để giả nanh, vuốt thú rừng bán với giá hàng chục triệu đồng.

Vào thời điểm hiện tại, các mặt hàng có nguồn gốc từ hổ, voi, báo, lợn rừng… đều nằm trong danh mục cấm của cơ quan chức năng. Thế nhưng trước nhu cầu trên thị trường nên nhiều đầu nậu vẫn cố gắng tìm nguồn hàng để cung cấp. Dù chưa ai khẳng định được công dụng thật sự của nanh, vuốt thú rừng, nhưng nhiều người vẫn sẵn sàng bỏ ra tiền triệu để mua niềm tin về cho mình. Chính vì nguồn “cầu” lớn nên nhiều kẻ vẫn cố tình vi phạm pháp luật để trục lợi, sẵn sàng săn bắn động vật hoang dã để phục vụ khách chơi.

Những chú voi bên bờ tuyệt chủng

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề buôn bán tràn lan các sản phẩm được cho là chế tác từ voi và động vật hoang dã tại khu du lịch Buôn Đôn, ông Nguyễn Văn Chuyền (Phó trưởng công an xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) cho hay: “Theo như thống kê của chúng tôi, toàn Buôn Đôn hiện nay chỉ có khoảng trên dưới 40 con voi nên chuyện các quầy bán hàng lưu niệm rêu rao chuyện họ có được nhiều sản phẩm được làm từ voi với những tác dụng “thần tiên” là không có căn cứ. Nhiều người nhẹ dạ, nghe giới thiệu về công dụng tránh chướng khí, xua đuổi tà ma của lông đuôi voi cũng như nanh hổ, răng lợn rừng nên mua về làm quà. Với những sản phẩm này, du khách sau khi sử dụng có thể bị ảnh hưởng đến sức khỏe, tiền mất tật mang”.

Tại buổi làm việc với phóng viên, ông Huỳnh Trung Lâm, Giám đốc Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk kể câu chuyện xảy ra vào tháng 2 vừa qua, Trung tâm đã phối hợp với Vườn quốc gia Yok Đôn cứu hộ một cá thể voi hoang dã khoảng 3 năm tuổi bị thương do dính bẫy. Do vết thương quá nặng và ngoài khả năng chuyên môn của mình, Trung tâm đã phải mời các chuyên gia của các Tổ chức quốc tế vào hỗ trợ chữa trị vết thương cho voi. Thời gian điều trị kéo dài suốt từ 26/2 đến nay tốn nhiều thời gian, tiền của và công sức, mà vết thương con voi non vẫn chưa lành.

Không chỉ thế, từ đầu năm đến nay còn có 5 voi nhà bị chết, trong số đó ở Buôn Đôn có một con do bị kẻ xấu sát hại chém vào chân sau, gây ra vết thương quá nặng và chết; một con khác do kiệt sức và số còn lại chết chưa rõ nguyên nhân.

Ông Huỳnh Trung Lâm cũng thẳng thắn nói rằng tình hình săn bắn voi tại tỉnh Đắk Lắk trong những năm qua có chiều hướng gia tăng. Đặc biệt, số vụ voi chết có liên quan đến con người ngày càng tăng. Trong tổng số 17 con voi chết từ năm 2009 đến nay đã có ít nhất 5 cá thể voi chết có nguyên nhân trực tiếp từ con người. Bằng chứng là tại hiện trường, xác voi đã mất nhiều bộ phận cơ thể như ngà, đế bàn chân và đuôi.

Hay như vào rạng sáng ngày 31/8/2010 tại Khu du lịch thác Prenn (Đà Lạt – Lâm Đồng), hai con voi của chủ voi Phan Đắc Mậu Đại , cũng bị kẻ trộm cắt mất đuôi. Đây là những con voi được gia đình anh Đại mua từ Đắk Lắk về để phục vụ du lịch.

“Vào tháng 8/2012, trong một đợt tuần tra rừng, Ban Quản lý Vườn Quốc gia York Đôn đã phát hiện xác của hai cá thể voi bị giết chết để lấy ngà, hiện trường thu được 7 vỏ đạn. Qua đó có thể thấy rằng tình trạng săn bắn, giết hại voi, đặc biệt là voi đực để lấy ngà đã gây ảnh hưởng lớn đến cấu trúc bầy đàn và là một nguyên nhân gây suy giảm quần thể voi hoang dã; do số voi đực trong đàn bị giảm thiểu dẫn tới tỷ lệ đực-cái mất cân bằng, dẫn đến việc sinh sản của voi hoang dã bị giảm nghiêm trọng”, Giám đốc Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk thở dài.

Bên cạnh đó, tình hình săn bắn, tình trạng buôn bán, tiêu thụ các sản phẩm từ voi như ngà voi, da voi, xương voi, lông đuôi voi cũng diễn ra khá nhức nhối trên thị trường. Chính điều này đã tiếp tay cho nạn săn bắn voi trái phép diễn ra ngày càng trở nên khốc liệt trên vùng đất Tây Nguyên.

Thực tế, dù luật pháp đã quy định voi thuộc loại động vật cấm săn bắn, giết mổ trái phép nhưng việc bày bán công khai các bộ phận của voi và nhiều loài thú rừng khác vẫn chưa bị xử lý nghiêm khắc.

Khi bàn đến việc bảo tồn voi ở Việt Nam hiện nay, nhà sử học Dương Trung Quốc bày tỏ: “Thật khó có thể hình dung một ngày nào đó trên đất nước ta vắng bóng những con voi trong rừng già hay bản làng Việt Nam. Vậy mà điều đó đang trở thành hiện thực rất gần, với thực trạng số lượng voi đã thuyên giảm đến thảm hại. Việc bảo vệ các loài động vật quý hiếm và có nguy cơ tuyệt chủng là trách nhiệm chung của cộng đồng, nhưng riêng với loài voi, giới sử học và văn hóa còn quan tâm đến nó như một phần tâm thức gắn liền với truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc…”.

Một kiểu làm du lịch phản du lịch

Phản hồi đến Báo GĐXH, Giáo sư Đặng Huy Huỳnh – một trong những nhà khoa học đầu ngành về bảo tồn động vật, hiện là Chủ tịch Hội động vật Việt Nam cho biết: “Tình trạng săn bắn voi trái phép hiện nay rất đáng báo động. Chúng tôi rất lo ngại tình trạng này tiếp diễn thì voi hoang dã ở Việt Nam sẽ có nguy cơ tuyệt chủng. Việc các quầy lưu niệm ở Buôn Đôn bày bán các sản phẩm trang sức được chế tác từ các bộ phận của voi hay được cho rằng từ voi cũng rất nguy hiểm. Đây là một kiểu làm du lịch phản du lịch sinh thái bởi trong khi các ban ngành chức năng bắt tay vào bảo vệ động vật hoang dã thì ngay bản voi lại ngang nhiên bán các sản phẩm được quảng cáo làm 100% từ voi. Điều này là phản mục tiêu bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm và không thể chấp nhận được. Có nhiều sản phẩm được làm từ cây cối hoặc làm tượng voi bằng gỗ để bán cho du khách sẽ tốt hơn”.